Sultan Hamid'in Maarif Nazırı Haşim Paşa, okul sayısı biraz artıp da işler karmaşıklaşınca, Şu mektepler olmasa maarifi ne güzel idare ederdim! demiş. Biliyorsunuz, ne zaman dinlemişsek Haşim Paşa'nın bu sözlerini, Yahu!.. Mektep olmadan marif olur mu bre!... diyerek adamın cahilliğine hemen kahkahayı patlatmışızdır hepimiz. Gerçekten, okul olmadan maarifin olmayacağını bilmeyecek kadar cahil biri midir bu Osmanlı nazırı? Yoksa, Osmanlı gerçeği konusunda cahil olan bizler miyiz? Çünkü, hiç kuşku ...